Wokół synchrotronu SOLARIS zawiązana została kolejna międzynarodowa współpraca dotycząca rozwoju tej unikatowej infrastruktury badawczej. 18 grudnia w Collegium Maius UJ odbyło się uroczyste podpisanie trójstronnego porozumienia pomiędzy Uniwersytetem Jagiellońskim, Narodowym Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS a Hochschule Niederrhein-Uniwersytetem Nauk Stosowanych w Krefeld oraz Instytutem Promieniowania Synchrotronowego w Tajlandii. Sygnatariuszami dokumentu byli Prof. Dr. Hans-Henning von Grünberg – prezydent niemieckiej jednostki, Prof. Wng. Cmdr. Dr. Sarawut Sujitjorn – dyrektor tajlandzkiego instytutu oraz prorektor ds. badań naukowych i funduszy strukturalnych UJ – prof. dr hab. Stanisław Kistryn. Honorowych gości powitał dyrektor NCPS SOLARIS – prof. dr hab. Marek Stankiewicz.

Celem powołanego konsorcjum jest budowa nowej linii badawczej, a dokładnie wspólne zaprojektowanie oraz wytwarzanie komponentów i oprogramowania planowanej linii eksperymentalnej i jej stacji badawczej. Linia spektroskopii absorpcyjnej promieniowania rentgenowskiego będzie dostarczać fotony o szerokim zakresie energii, co pozwoli przeprowadzać pomiary na krawędziach absorpcji wielu pierwiastków. Stacja badawcza będzie zatem przeznaczona do badań materiałowych, zarówno o charakterze podstawowym, jak i aplikacyjnym.

Zagraniczni partnerzy krakowskiego synchrotronu to doświadczeni badacze, wykorzystujący od wielu lat tę zaawansowaną technikę badawczą. Tajlandzki instytut jest operatorem Siam Photon Laboratory, czyli pierwszego synchrotronu w tym azjatyckim kraju. Z kolei stronę niemiecką reprezentowali przede wszystkim przedstawiciele tamtejszego Instytutu Badań Powierzchniowych. Liderem i głównym inwestorem projektu jest Uniwersytet w Krefeld, któremu NCPS SOLARIS zagwarantuje preferencyjny dostęp do przyszłej linii badawczej. W przeważającej części (75%) aparatura służyć będzie polskiemu środowisku naukowemu i udostępniana będzie na drodze otwartych konkursów. Jak podkreśla społeczność użytkowników, budowa linii w synchrotronie SOLARIS będzie źródłem znaczących korzyści naukowych w wielu kluczowych obszarach badań stosowanych, przyczyniając się również do bezpośredniego rozwoju przedsiębiorstw.

Udostępnienie nowej linii eksperymentalnej w Centrum SOLARIS powinno nastąpić w perspektywie dwóch lat.

fot. Adam Koprowski